Er is op dit moment veel te doen over de pedagogische tik in ons land. Er is een wetsvoorstel gekomen waarin staat dat kinderen het recht hebben om in een geweldloze omgeving op te groeien. België is namelijk één van de laatste Europese landen waar een pedagogische tik nog mag. Ik vind dat persoonlijk hallucinant. Je moet je eens voorstellen dat je een discussie hebt met je partner en dat die jou plots slaat. Als je zoiets aan je familie of vrienden zou vertellen, zouden die allemaal met ongeloof reageren. Het zou absoluut niet geaccepteerd of als normaal beschouwd worden. Maar een ouder mag dit in principe dus wel bij zijn kind doen.
“When a child hits a child, we call it aggression.
Haim G Ginott
When a child hits an adult, we call it hostility.
When an adult hits an adult, we call it assault.
When an adult hits a child, we call it discipline.”
Ik weet dat er mensen zijn die niks verkeerd zien in die tik. “Ik heb ook wel eens een oorveeg gekregen en ik ben er toch goed uitgekomen.” Dat kan. Er zullen best mensen zijn die een enorme veerkracht hadden als kind (en misschien nog altijd hebben), maar dat is niet bij iedereen zo. Je mag jezelf niet zomaar één op één vergelijken met je eigen kind. Daar komt nog bij dat een ouder vaak denkt dat hij er goed uitgekomen is, maar dat hij bijvoorbeeld het slaan gebruikt op momenten waarop hij zich machteloos voelt. Het is juist die machteloosheid die een gevolg kan zijn van zelf geslagen te worden. Kinderen houden ons een spiegel voor en confronteren ons met gevoelens uit onze eigen kindertijd.
Wat leren kinderen van een pedagogische tik?
Ik zou willen zeggen dat ze er niks van leren, maar dat is eigenlijk niet waar. Ze leren er wel degelijk iets van, maar dat is niet fraai. Het leert hen dat ze bang moeten zijn van hun ouders, dat ze hen niet kunnen vertrouwen. Als gevolg daarvan gaan ze bepaalde dingen misschien niet meer in het zicht doen, maar achter hun rug.
Onderzoek toont aan dat kinderen die geslagen worden, zelf ook meer geweld of agressie gebruiken. Als jij een gevecht tussen je kinderen probeert op te lossen door hen te slaan, probeer je een probleem op te lossen door datzelfde probleem toe te passen. Je kan een kind niet leren om problemen rustig en zacht op te lossen als je zelf iets anders doet. Als je zelf rookt en je wordt boos op je kind als je erachter komt dat hij ook rookt, hoe geloofwaardig ben je dan?
Het maakt ook dat kinderen weinig zelfsturing leren, maar afhankelijk worden van iemand anders om hen te zeggen wat ze wel of niet kunnen doen. Het maakt van hen volgzame volwassenen die niet geleerd hebben om zelf kritisch te denken.
Alternatieve manieren
“Ik moet het gedrag van mijn kind toch sturen dus hoe doe ik dat dan op een andere manier?” Uiteraard is het niet zo dat je kind maar alles moet kunnen doen en laten wat het zelf wilt. Het heeft inderdaad sturing nodig. Daarvoor is een relatie nodig, die vertrekt vanuit verbinding, liefde en respect. Communiceren met je kind vanuit jezelf, jouw eigen gevoelens en wensen, is een begin. Samen op zoek gaan naar oplossingen en alternatieven is een tweede stap, net zoals het zelf voordoen en je kind laten nadoen.
Daar komen dan ook weer de consequenties om te hoek kijken. Positieve en negatieve consequenties zijn gewoon een ander woord voor beloningen en straffen. Logische of natuurlijke consequenties leren je kind veel meer.
Ik besef dat het grootste deel van mijn publiek aan deze post geen boodschap zal hebben. Zij weten dit allemaal al. Maar ik kan me voorstellen dat het een heel nieuw inzicht is als je nog maar net gestart bent met bewust ouderschap. Laat het even zakken. Kijk wat het me je doet.
Je kan als aanvulling één van de volgende artikels lezen of een babbel met me aanvragen om hier verder over te praten: