Om te beginnen: mijn excuses voor de Engelstalige titel, maar ik vind dat het in het Engels gewoon beter bekt dan wanneer ik dit krampachtig zou proberen te vertalen.
Dat gezegd zijnde, met de maand december net achter de rug kan ik me voorstellen dat je thuis met een berg nieuw speelgoed zit. En dat je je afvraagt wat je daar nu mee moet doen: opbergen voor later, bij de rest in de bakken gooien maar wat dan met datgene dat er al is? Misschien zie je al op tegen de chaos van speelgoed in je hele huis, tegen het opruimen of nog erger: het zoeken van iets dat je kind echt NU nodig heeft. Toy rotation to the rescue!
Simpel uitgelegd betekent het dat je een kleine selectie speelgoed beschikbaar stelt aan je kind(eren) en dat je de rest opbergt voor later. Afhankelijk van de interesses van je kind(eren) wissel je het speelgoed. Je vermijdt de overweldiging van te veel keuze en zorgt ervoor dat je kind geconcentreerd met iets kan spelen. Heb je een kind ooit al wel eens een halfuur zien spelen met zoiets simpel als een pop of een paar potjes? Het toont dat ze geen bergen fancy speelgoed nodig hebben, in tegendeel.
De voordelen van toy rotation zet ik even op een rijtje:
- minder keuzestress
- minder chaos en opruimwerk
- meer concentratie tijdens het spel
- speelgoed aangepast aan de interesses en vaardigheden van je kind
- minder nood aan altijd maar nieuw speelgoed
Hoe pak je dat dan aan?
Observeren
Daar begint alles mee. Observeer je kind tijdens zijn spel. Waar speelt het graag en geconcentreerd mee? Welk speelgoed raakt je kind niet aan? Zijn er bepaalde plaatsen die altijd volledige chaos zijn? Raakt je kind snel gefrustreerd of verveeld of kan het voor een langere periode met iets spelen? Zonder observatie heeft toy rotation geen zin.
Sorteren
Tijd voor het grote werk: sorteren en opruimen. Bekijk elk stuk speelgoed kritisch. Om te beginnen mag alles wat kapot is of niet volledig is weg. Ook speelgoed dat niet meer geschikt is voor de leeftijd van je kind doe je weg of berg je ergens op. Zo heb ik het speelgoed dat niet meer geschikt is voor onze oudste dochter maar wel voor de jongste in de kast gestopt. Ook voor de oudste dochter heb ik zo’n kast waar speelgoed in staat dat nu nog niet geschikt is.
Bekijk dan het speelgoed dat nog over is: waar speelt je kind graag mee op dit moment? Dat kan blijven. Het andere speelgoed gaat hier bij ons in een kast waaruit ik geregeld iets “nieuws” haal.
Presenteren en opbergen
Dan ga je het speelgoed een plaats geven.
Zoals ik eerder al zei, hebben wij twee, eigenlijk drie, verschillende plaatsen waar er speelgoed te vinden is. Wat niet aangepast is aan de leeftijd gaat in een kast op hun slaapkamer om later te gebruiken. Wat nu kan gebruikt worden, maar op dit moment uit de rotatie is, gaat in een grote doos (één per kind) in een andere kast.
Daarnaast is er nog de eigenlijke speelgoedkast waar het materiaal te vinden is dat beschikbaar is. Wie mij al langer volgt, weet dat dit bij ons een open kast is. Het speelgoed gaat in manden of ligt op een plateau. Het is overzichtelijk, het kind kan er zelf aan en alles heeft zijn eigen plaats waardoor het opruimen gemakkelijker zou moeten zijn. Ik kan geen getal plakken op het aantal stuks dat in die kast te vinden is. Wat ik merk, is dat het meer wordt naarmate ze ouder worden. Ik probeer ook altijd een mix te voorzien van speelgoed: puzzels, open-ended materiaal zoals blokken of ballen en materialen die fantasiespel stimuleren zoals poppen of dieren.
En dan kan je opnieuw beginnen met observeren en aanpassingen maken. Hoe vaak je dit doet, is afhankelijk van verschillende factoren. Op dit moment doe ik dit één keer per week met speelgoed en boeken, maar vroeger was dat minder vaak. Wat ik zelf nooit doe, is alles in één keer opbergen en allemaal nieuwe dingen voorzien. Kinderen hebben een aangeboren gevoel voor orde en dat verstoort dat gevoel waardoor ze van slag raken. Meestal vervang ik één of twee stukken speelgoed en hetzelfde aantal boeken.
Het is, vooral in het begin, niet altijd even gemakkelijk om keuzes te maken. Het gebeurt hier soms dat er gevraagd wordt om iets dat eigenlijk niet in onze rotatie zit. Ik neem dit dan uit de opbergkast, maar ofwel gaat dit daarna terug ofwel kiest ze iets anders uit haar speelgoedkast dat dan weg gaat. Zo had ik deze week haar tractor laten staan. Ze stelde daarna zelf voor om die weg te doen en iets anders uit de opbergkast te nemen.
Probeer het zelf eens uit zou ik zeggen!